به گزارش شهرآرانیوز، همزمان با فرارسیدن ایام شهادت امام رضا (ع)، شهر مشهد میزبان یکی از تولیدات تئاتر آیینی است که با روایت داستانی سرشار از ایمان، تردید و آزمونهای سرنوشت، تلاش دارد ارتباطی عمیق و احساسی میان مخاطب و فرهنگ دینی برقرار کند. نمایش ترنج به نویسندگی عباس جانفدا و کارگردانی ندا براتزاده یادکار، اثری چندلایه و انسانی است که در بستر رویدادهایی واقعگرایانه، به پیوند قلبی انسانها با امام مهربانیها میپردازد. این نمایش، که در قالبی رئال، اما در فضایی آیینی روایت میشود، زندگی دختری را دنبال میکند که از کودکی با سرنوشتی ناخواسته و پرچالش روبهرو بوده و در طول داستان، میان انتخابهای دشوار و باورهای متضاد قرار میگیرد.
به گفته برات زاده یادگار، کارگردان این تئاتر محور اصلی داستان بر مفهوم نذر و وفای به عهد استوار است. ترنج دختری است که پدرش بیست سال پیش، به دلیل برآورده نشدن نذری، او را در حرم امام رضا (ع) رها کرده است. در کنار او، پسری حضور دارد که برای فرار از خدمت سربازی به حوزه علمیه پناه آورده و تصمیم دارد طلبه شود. روایت، با بازگشت به گذشته، از مادری میگوید که علیرغم مشکلات و مخالفتها، تصمیم به نگهداشتن فرزندش میگیرد و با امید و تلاش او را بزرگ میکند، اما پیش از اتمام قالی که در حال بافتنش بوده، از دنیا میرود. شوهرش ادامه بافت قالی را بر عهده میگیرد و پس از بیست سال، آن را به حرم امام رضا (ع) میآورد؛ جایی که بیآنکه بداند، دخترش در همان حوالی است.
بخش دیگری از روایت، ترنج را در مسیر تازهای قرار میدهد؛ او با گروهی قاچاقچی همراه میشود و با مردی ازدواج میکند که باعث بارداریاش میشود. این دختر که از گذشته تلخ خود گریخته، به حرم پناه میآورد و در دو راهی بزرگ زندگیاش میایستد: نگهداشتن فرزند یا رها کردن او. پایان داستان به انتخاب و باور تماشاگر واگذار میشود؛ اگر او به نذر ایمان داشته باشد، شاید سرنوشت ترنج و مرد جوان به شکلی متفاوت رقم بخورد.
ندا براتزاده درباره فضای اثر میگوید: اگرچه ساختار نمایش خطی و رئال است، اما فضای آیینی و حتی لحظات طنز در آن تنیده شده تا بار عاطفی داستان برای مخاطب قابل لمستر شود. یکی از صحنههای اصلی اثر در حرم امام رضا (ع) اتفاق میافتد و همین امر، اجرای آن را در این ایام معنادارتر کرده است.
کارگردان تئاتر همچنین با اشاره به سختیهای مسیر تولید اثر، از آغاز تمرینات در ۲۸ مهر سال گذشته و چالشهایی همچون تغییر چندباره بازیگران تا کمبود حمایتهای مالی سخن گفت و تأکید کرد که بدون همراهی ایرج قهرمانی، تهیهکننده و مدیر موسسه تصاویر ماندگار، این پروژه به سرانجام نمیرسید.
ایرج قهرمانی، تهیهکننده نمایش، با بیان اینکه موسسه تصاویر ماندگار مأمنی برای حمایت از آثار هنری در چارچوب موازین شرعی است، گفت: در تولید یک تئاتر، همه اجزا باید با هم هماهنگ باشند. ما پیش از ورود به مرحله اجرا، متن را بررسی و تأیید میکنیم و سپس با تأمین کامل امکانات، از سالن و تجهیزات تا تبلیغات و طراحی صحنه، گروه را پشتیبانی میکنیم. در مورد ترنج، متن آقای عباس جانفدا از نظر ما کاملاً شایسته تولید بود و خانم براتزاده یادگار نیز با انگیزه بالا آن را کارگردانی کردند.
قهرمانی با اشاره به هزینه ۱۷۰ تا ۲۰۰ میلیون تومانی اجرای این نمایش بدون دریافت حمایت از نهادهای دیگر، افزود: ما اجرای ترنج را رایگان روی صحنه بردیم و آن را نذر فرهنگی دانستیم تا مخاطبان بیشتری، بهویژه قشر علاقهمند به آثار آیینی، بتوانند از آن بهره ببرند. پیام اصلی اثر، یادآوری این نکته است که پیوند معنوی مردم با اهلبیت (ع) حتی در سختترین شرایط، زنده و جاری است.
به گفته تهیهکننده، این نمایش از چند اپیزود و داستان فرعی تشکیل شده که همگی بر محور ارتباط قلبی با امام رضا (ع) میچرخند و در لحظاتی، شخصیتها با وجود فاصله گرفتن از معنویت، دوباره دل به ضریح میسپارند.
به گفته وی، اجرای ترنج تا شام شهادت و شام غریبان امام رضا (ع) ادامه دارد و هرچند برنامهای برای اجرای آن در شهرهای دیگر در نظر گرفته نشده، اما این اثر و بسیاری از تولیدات پیشین موسسه، قابلیت اجرا در دیگر شهرها و حتی عرصه بینالملل را دارند.
ترنج با بازی هفت هنرمند از جمله صادق نظامی، سیدعلی موسوی، زهرا زارعیان، عاطفه پرویزی، مهدیه اسماعیل پور، مرتضی خدائی و حسن عسکری، و مدت زمان ۶۰ دقیقه، تلاشی است برای زنده نگهداشتن تئاتر آیینی و یادآوری ظرفیتهای معنوی این گونه نمایشی. این اثر، همانطور که ندا براتزاده میگوید، بیش از آنکه صرفاً داستانی برای سرگرمی باشد، تجربهای مشترک میان صحنه و تماشاگر است؛ تجربهای که تصمیم نهایی را به قلب و باور مخاطب میسپارد.